Ορμίσδας

I

Όνομα πέντε ηγεμόνων της Περσίας από τη δυναστεία των Σασανιδών.

1. Ο. Α’ (271-272). Διακρίθηκε για την ανεξιθρησκεία του.

2. Ο. Β’ (303-309). Γιος του βασιλιά Ναρσή, τον διαδέχτηκε μετά την παραίτησή του. Ήταν φιλειρηνικός μονάρχης αλλά οι συνθήκες τον υποχρέωσαν να πολεμήσει τους Ρωμαίους. Ηττήθηκε από τον Γαλέριο στον οποίο αναγκάστηκε να παραχωρήσει εδάφη της χώρας του. Προοδευτικός καθώς ήταν, έδωσε στον γιο του ελληνική μόρφωση, γεγονός που δυσαρέστησε τους Πέρσες μεγιστάνες.

3. Ο. Γ’ (309). Γιος του προηγούμενου. Εκθρονίστηκε και φυλακίστηκε από τους μεγιστάνες για την ελληνική του μόρφωση και ανακηρύχθηκε βασιλιάς ο αδελφός του, που δεν είχε ακόμα γεννηθεί. Ο νέος βασιλιάς, κατά τους χρονικογράφους, «εστέφθη εν αυτή τη κοιλία της μητρός του». Ο Ο. Γ’ κατόρθωσε να δραπετεύσει, έπειτα από δεκαπεντάχρονη φυλάκιση, και κατέφυγε στον βασιλιά των Αρμένιων και έπειτα στην Κωνσταντινούπολη. Το 362 πήρε μέρος, ως αρχηγός του βυζαντινού ιππικού, στην άτυχη εκστρατεία του αυτοκράτορα Ιουλιανού (361-363) εναντίον των Περσών.

4. Ο. Δ’ (457-460). Ήταν δευτερότοκος γιος του βασιλιά Ισδιγέρδη, που τον έκανε διάδοχο του αντί του μεγάλου του γιου Περόζ. Μετά τον θάνατο του βασιλιά (457), ο Περόζ κατέφυγε στους Τάταρους, που δέχτηκαν να τον βοηθήσουν. Οργάνωσε τότε στρατιωτικό σώμα από Πέρσες φυγάδες, νίκησε τον αδελφό του και έγινε βασιλιάς.

5. Ο. Ε’ (579-590). Γιος του Χοσρόη A’, από Τουρκάλα μητέρα. Διαδέχτηκε τον πατέρα του αλλά σύντομα έγινε πειθήνιο όργανο των αυλοκολάκων. Με το πρόσχημα προστασίας των φτωχών, καταλήστευε τους πλούσιους και με συνεχείς πολέμους με τους Βυζαντινούς, ολοκλήρωνε την οικονομική εξαθλίωση των υπηκόων του. Οι υποτελείς ηγεμόνες των Ινδιών και της Αραβίας, επωφελήθηκαν από τα γεγονότα αυτά και αποτινάξανε την περσική κυριαρχία. Μετά από αλλεπάλληλες νίκες των Βυζαντινών, οι Τούρκοι αναθαρρήσανε και επιτεθήκανε εναντίον της Περσίας. Ο περσικός όμως στρατός, με αρχηγό τον Βαράμ, τους κατατρόπωσε. Ο O., που είδε ότι ο στρατηγός του έγινε πολύ δημοφιλής, τον καθαίρεσε, του φόρεσε γυναικεία φορέματα και τον διαπόμπεψε. Ο Βαράμ αποφάσισε να εκδικηθεί και, σε πρώτη ευκαιρία, επαναστάτησε. Ο γιος του Ο. Χοσρόης, τόσο φοβήθηκε, ώστε αποφάσισε να φύγει στο εξωτερικό, αλλά οι στασιαστές τον ανακήρυξαν βασιλιά και αποφάσισαν να συλλάβουν και να σκοτώσουν τον πατέρα του. Ο O., πανικόβλητος, ζήτησε να μιλήσει στους επαναστάτες και τους πρότεινε να γίνει όργανό τους, αρκεί να τον σεβαστούν και να ανακηρύξουν βασιλιά το μικρότερο γιο του. Οι επαναστάτες όμως και οι άρχοντες του βασιλείου εξοργίστηκαν, και επειδή δεν είχαν εμπιστοσύνη και στο δεύτερο γιο του, τον σφάξανε μαζί με τη βασίλισσα και τυφλώσανε τον Ο. και αργότερα, τον δολοφόνησαν.

II

Πάπας της Ρώμης (514-523). Διαδέχτηκε τον Σύμμαχο και κατά τη διαδικασία της εκλογής του αγωνίστηκε σθεναρά εναντίον του αντίπαπα Λαυρέντιου. Στη διάρκεια της παπωσύνης του ανακαινίστησαν οι βασιλικές της Ρώμης, αμβλύνθηκε ο σάλος που δημιούργησε το σχίσμα του Λαυρέντιου στη Δυτική Εκκλησία, αναδιοργανώθηκε η επισκοπή της Βόρειας Αφρικής και τερματίστηκε η ρήξη των Εκκλησιών της Ρώμης και της Κωνσταντινούπολης, που είχε προκληθεί από τον Ζήνωνα τον Ενωτικό.